W wielu budynkach z dachami dwuspadowymi poddasze można przeznaczyć na cele użytkowe. Co powinniśmy wiedzieć, by jak najlepiej wyeksponować tę przestrzeń i zaaranżować wymarzone wnętrze?
We współczesnych budynkach jednorodzinnych, w których konstrukcję dachu wykonano z drewna, najczęściej spotkamy rozwiązania tzw. krokwiowo-jętkowe. Charakteryzują się one poprzecznymi łączeniami krokwi – tzw. jętkami – w mniej więcej 2/3 ich długości. Podczas adaptacji takiego poddasza na cele użytkowe krokwie przykrywa się warstwą izolacji termicznej i obudowuje się je płytami gipsowo-kartonowymi, przez co stają się one niewidoczne dla oka. Elementem widocznym w takim wypadku pozostają jedynie wspomniane jętki. Można je pozostawić w kolorze i fakturze naturalnego drewna lub np. pomalować – razem z całym pomieszczeniem – na kolor biały, co nada wnętrzu nowoczesny wygląd. Ponieważ krokwie w konstrukcjach krokwiowo-jętkowych poddasza opierają się na podłużnych belkach (tzw. „murłatach”), które leżą na ścianach zewnętrznych wystających ponad poziom stropu (ścianki kolankowe), w tym wypadku nie ma problemów z elementami konstrukcji drewnianej przebiegającymi w poprzek stropu.
Pamiętaj o ekspertyzie
Przed rozpoczęciem adaptacji poddasza (szczególnie w starych budynkach) konieczne jest wykonanie ekspertyzy konstrukcyjnej oceniającej stan techniczny poszczególnych jego elementów: więźby dachowej, stropu, a także stanu pokrycia. Roboty należy bezwarunkowo rozpocząć od wymiany części w złym stanie technicznym i od uszczelnienia wszystkich miejsc, przez które woda może przenikać do wnętrza domu.
Konstrukcje z belkami podwalinowymi
W wypadku większych rozpiętości dachu pojawia się problem tzw. belek podwalinowych, które przenoszą ciężar konstrukcji na ściany nośne. Są to elementy o dużych przekrojach, które muszą zostać zakryte podczas adaptacji poddasza. Czasami mogą one zostać wycięte, jednak jest to bardzo skomplikowany zabieg, który wymaga zastosowania zastępczej konstrukcji stalowej. Zakrycie belek podwalinowych i położenie na nich podłogi nowego poddasza wymaga też czasem wyrównania poziomów tych powierzchni, np. przez montaż dodatkowych stopni.
Niewątpliwym atutem konstrukcji drewnianych jest ich niezwykły urok i charakterystyczny wygląd, który zyskują wnętrza powstałe w wyniku ich adaptacji. Architekt, który odpowiada za dany projekt, może w zależności od podziałów funkcjonalnych wyeksponować elementy takie jak np. słupy, belki wieszarowe czy miecze.
Strop poddasza może wymagać wzmocnienia
Warto wspomnieć o jeszcze jednym elemencie, którego stan techniczny i sposób wykonania ma znaczący wpływ na możliwości adaptacji poddasza, głównie w starych budynkach. Chodzi tu o strop poddasza i sposób jego wykonania. Wspomniana wyżej ekspertyza konstrukcyjna da odpowiedź, czy obecny strop wytrzyma nowe obciążenia użytkowe, czy też konieczne będzie jego wzmocnienie lub wymiana. W obu przypadkach stosuje się najczęściej belki stalowe lub stropy typu WPS (z wypełnieniem prefabrykowanymi elementami żelbetowymi).
Co jeszcze może mieć wpływ na wygląd poddasza?
Najważniejszym elementem, który wpływa na wygląd poddasza jest wpadające do jego wnętrza światło dzienne. Niezwykle ciekawym rozwiązaniem aranżacyjnym jest ułożenie okien połaciowych w pasy – jedno nad drugim. Jeżeli budynek nie jest objęty ochroną konserwatorską lub konserwator nie ma „skostniałego” podejścia do tej kwestii, to warto pokusić się o wpuszczenie światła przez lukarny, a może nawet przez lukarny połączone np. z balkonem. O kształcie, wielkości i formie tych elementów powinien zadecydować architekt i wspomniany wyżej konserwator zabytków. Na bardzo dużym poddaszu można także wykonać dwupoziomową aranżację wnętrza, np. przez zamontowanie antresoli. Takie rozwiązanie poprawi wygląd pomieszczenia, a także pozwoli w pełni wykorzystać jego przestrzeń.
Zachęcamy Państwa do adaptacji poddaszy i nadawania im nowego wyglądu. Gwarantujemy, że podjęcie nieco większego wysiłku niż przy budowie nowego domu da niepowtarzalny efekt, który z zazdrością będą podziwiać Państwa przyjaciele i znajomi.
Więcej inspirujących porad znajdziesz na naszym blogu.