Hasło „samowola budowlana” spędza sen z powiek zarówno inwestorom przystępującym do realizacji projektu domu, jaki i wszystkim osobom, które chcą dokonywać zasadniczych zmian w konstrukcji domu lub wybudować nowe obiekty na terenie działki budowlanej. Kiedy grozi Ci oskarżenie o samowolę budowlaną? Czym jest legalizacja samowoli budowlanej?
Najszersza definicja samowoli budowlanej głosi, że jest to każde działanie na terenie działki budowlanej, które narusza ustawę Prawo Budowlane. W praktyce oznacza to, że za samowolę budowlaną uznane mogą być takie działania jak:
- przystąpienie do robót budowlanych (czyli przebudowy, montażu, remontu, rozbiórki) bez wymaganego w danym przypadku zgłoszenia lub pozwolenia;
- użytkowanie danego budynku bez zgody nadzoru budowlanego;
- zmiana sposobu użytkowania budynku bez pozwolenia (np. niepoinformowanie odpowiednich organów o tym, że Twój dom będzie również siedzibą Twojej firmy).
W momencie zgłoszenia samowoli budowlanej do inspektora nadzoru budowlanego należy liczyć się z następującymi konsekwencjami:
- nakazem rozbiórki obiektu niezgodnego z Prawem Budowlanym;
- nakazem zaprzestania robót budowlanych stanowiących samowolę;
- karą grzywny;
- karą ograniczenia wolności;
- karą więzienia do dwóch lat.
Na szczęście możliwa jest również legalizacja samowoli budowlanej. Na czym ona polega i kiedy można ją przeprowadzić? Pracownia Projektowa Dobre Domy udzieli ci przydatnych informacji.
Legalizacja samowoli budowlanej
Aby samowola budowlana mogła zostać uznana za zgodną z prawem, najpierw musi zostać wydane postanowienie o wstrzymaniu robót budowlanych. To pierwszy krok do rozpoczęcia procesu legalizacyjnego. Następnie inspektor nadzoru budowlanego decyduje, czy zostały spełnione następujące warunki:
- samowola budowlana musi być zgodna z przepisami o zagospodarowaniu i planowaniu przestrzennym;
- samowola budowlana musi przestrzegać warunków miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;
- samowola budowlana musi przestrzegać innych przepisów prawa.
Budowa domu – samodzielna czy z podwykonawcą? Dowiedz się o plusach i minusach obu rozwiązań.
Po uzyskaniu pozytywnej opinii inwestor jest zobowiązany dostarczyć zestaw dokumentów odpowiedniemu organowi prowadzącemu postępowanie w sprawie samowoli budowlanej. Ich szczegółową listę można znaleźć w art. 48 ust. 3 Prawa Budowlanego. Warto pamiętać o dotrzymaniu terminu – niedostarczenie dokumentów na czas wiąże się z nakazem rozbiórki samowoli.
Ostatnim krokiem ku legalizacji samowoli budowlanej jest uiszczenie tzw. opłaty legalizacyjnej, której wysokość jest uzależniona od:
- kategorii obiektu budowlanego,
- wielkości obiektu budowlanego.
Na koniec warto przypomnieć, że w styczniu 2017 r. w życie weszła ustawa z 16 grudnia 2016 r., która znacznie ułatwia realizację niektórych inwestycji budowlanych, a tym samym zmniejsza ryzyko dopuszczenia do samowoli budowlanej. Poznaj zmiany w Prawie Budowlanym w 2017 roku.
Sprawdź także projekty domów jednorodzinnych na każdą kieszeń.
