Decyzja o budowie tak dużej inwestycji, jaką jest dom z ogródkiem, musi być poprzedzona głębokim namysłem – jest to bowiem przedsięwzięcie wymagające od nas sporych nakładów finansowych i logistycznej zręczności. Na co powinieneś zwrócić uwagę, rozważając budowę domu?
Dom czy mieszkanie?
Jeśli chcemy już mieszkać na swoim, stajemy przed kluczowym wyborem – dom czy mieszkanie.
Budowa domu to przede wszystkim:
- duży metraż,
- dowolność wyboru projektu domu,
- większa prywatność niż w mieszkaniu w bloku (brak bezpośredniego kontaktu z sąsiadami),
- ogród,
- więcej formalności niż w przypadku kupna mieszkania.
Kupno mieszkania wiąże się z ograniczeniem przestrzeni życiowej (niewielki metraż), brakiem ogrodu czy z bliskim sąsiedztwem. Z drugiej strony panuje przekonanie, że mieszkanie w bloku to tańsza inwestycja niż budowa domu. Czy na pewno?
Budowa domu – czy to się opłaci?
Wielu z nas odnosi wrażenie, że budowa domu wiąże się z wielkimi wydatkami i stać na nią jedynie zamożnych ludzi. Jeśli jednak przeanalizujemy ceny za metr kwadratowy mieszkania i domu, odkryjemy, że ten stereotyp niekoniecznie pokrywa się z prawdą.
Jak podaje Narodowy Bank Polski, średnia cena transakcyjna mieszkania na rynku pierwotnym w 2015 roku w Warszawie wyniosła 7500 zł za metr kwadratowy. Jeśli chodzi o budowę domu – to szacuje się, że metr kwadratowy domu doprowadzonego do stanu deweloperskiego kosztował ok. 2250 zł.
W obu przypadkach należy więc dodać koszty wykończenia, w przypadku zaś domu – również cenę działki budowlanej. Wysokość tych dodatkowych wydatków na szczęście zależy w dużej mierze od nas samych. Wybierając tańsze materiały, biorąc na siebie ciężar remontu (tzw. metoda gospodarcza, w której rezygnuje się z ekipy remontowej), a także kupując ziemię w odpowiedniej lokalizacji – możemy znacznie ograniczyć wydatki.
Budowa domu jednorodzinnego – formalności
Jeszcze niedawno załatwianie formalności przy budowie domu trwało bardzo długo. Na szczęście sytuacja prawna – dzięki nowym regulacjom – znacznie się poprawiła. Nie musimy bowiem ubiegać się o pozwolenie na budowę, a jedynie zgłosić ten fakt w urzędzie.
Niemniej jednak wciąż należy sprawdzić wiele elementów – oto najważniejsze z nich:
- stan prawny działki (na podstawie księgi wieczystej ustalisz, czy działka jest budowlana – czy można na niej postawić dom),
- miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (dzięki niemu dowiesz się, czy w przyszłości na Twojej działce miejscowe władze zechcą wybudować drogę, a także jaka zabudowa obowiązuje w danej gminie).
Do zgłoszenia dołączamy:
- oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane,
- informację o obszarze oddziaływania obiektu (to ważne, ponieważ nasza budowa może wpłynąć na warunki życia sąsiada – jeśli na przykład chcemy wybudować dom zbyt blisko ogrodzenia i zasłonić innym dostęp do słońca),
- projekt zagospodarowania działki (z opisem technicznym instalacji).
Starosta ma 30 dni na ewentualny sprzeciw – jeśli w tym czasie nie dostaniemy żadnego pisma, możemy rozpoczynać budowę (tzw. milcząca zgoda).
Budowa domu – o czym jeszcze powinniśmy myśleć?
Wybierając lokalizację naszego domu, musimy wziąć pod uwagę jeszcze kilka istotnych kwestii. Im działka bardziej oddalona od miasta, tym tańsza – zasada ta obowiązuje i w przypadku metropolii, i mniejszych miast. Za działkę oddaloną od centrum o 20 km zapłacimy znacznie mniej niż za działkę w obrębie miasta.
Jeśli zdecydujemy się na budowę domu poza miejscem pracy, musimy brać pod uwagę dojazd. Samochód, kolejka podmiejska czy autobusy? A może rower? Transport do pracy lub szkoły to rzecz kluczowa podczas codziennego życia i – jeśli będzie nieprzemyślana – może się okazać na dłuższą metę męcząca.
Wybierając lokalizację pod budowę wymarzonego domu jednorodzinnego, warto także zwrócić uwagę na infrastrukturę. Jakość dróg dojazdowych, obecność sklepów, szkół czy przychodni zdrowotnych – to tylko z pozoru drobne elementy, które jednak w codziennym życiu mają duże znaczenie. Warto więc decyzję o budowie domu poprzedzić rzetelną analizą.