„Oddychanie dachów” a izolacja nakrokwiowa

Nakrokwiowa izolacja dachów wykonana z płyt PIR/PUR THERMANO firmy Balex Metal najskuteczniej chroni połać dachową przed pojawieniem się niepożądanych efektów dyfuzyjnego transportu wilgoci.

Elementarna znajomość fizyki budowli wykazuje, że ani ściana, ani dach nie są tymi elementami budynku, których zadaniem powinno być odprowadzanie wilgoci.

W poprawnie zaprojektowanych i eksploatowanych obiektach funkcję tę w 97–98% przejmuje układ wentylacji, a tylko 2–3% wilgoci jest odprowadzanych wskutek dyfuzyjnego transportu wody za pośrednictwem elementów przegrody (ściany, stropu, dachu itp.) Dla standardowych warunków temperatura punktu rosy – wykraplania się pary wodnej – wynosi ok. 10.7°C. Na dachu pojawi się zatem kondensat (woda) wtedy, jeżeli ten element obniży swoją temperaturę do t_r= 10.7 ⁰C. Jak temu zapobiec ?

Oddychanie dachów

Dach może mieć termoizolację  nakrokwiową, międzykrokwiową i ich kombinacje. Czym różnią się od siebie nawzajem ze względu na ochronę przed dyfuzyjnym wykraplaniem?

• Termoizolacja nakrokwiowa

Polega na umieszczenie ocieplającej warstwy na krokwiach więźby dachowej. To rozwiązanie praktycznie eliminuje mostki termiczne.

Weźmy dla przykładu izolacyjność dachu na poziomie U=0.15 W/m²K. zapewnioną przez płytę THERMANO (λ=0.023 W/mK) o grubości 15 cm. Gdy na zewnątrz temperatura spadnie np. do poziomu -30⁰C (niższa temperatura jest w Polsce niezwykle rzadko spotykana) temperatura wewnątrz wyniesie t_s= +19.1⁰C, a więc bardzo daleko od niebezpiecznej granicy t_r= +10.7⁰C. (Rys 1)

Ale czy istnieje realne  niebezpieczeństwo takiego obniżenia temperatury zewnętrznej (t_z), że temperatura wewnętrzna (t_w) sufitu osiągnie poziom niższy od 10.7⁰C i wykropli się na niej kondensat pary wodnej?

Okazuje się, że  w przypadku izolacji nakrokwiowej THERMANO jest to absolutnie niemożliwe.

Grubość izolacji nakrokwiowej zdeterminowana jest jedynie wymogami ochrony termicznej (Rys. 2) i jest najbardziej bezpiecznym sposobem montażu izolacji termicznej dachu.

• Termoizolacja międzykrokwiowa

Jest to jak na razie najpopularniejsze rozwiązanie kwestii montażu termoizolacji połaci dachowych. Jest jednak „niebezpieczne” ze względu na:

• możliwość występowania „mostków termicznych” („mostków ciepła”) oraz
• realną możliwość kondensacji pary wodnej w przegrodzie przez warstwy poszycia o zróżnicowanych temperaturach i właściwościach dyfuzyjnych.

Rys.3 pokazuje typowy sposób montażu w którym grubość materiału ocieplającego (THERMANO) – 0.15 m ma zapewnić normatywne U przegrody (współczynnik przewodzenia ciepła) na poziomie 0.15 W/km².

Jak widać pojawiają się tutaj mostki termiczne tworzone przez drewno krokwi więźby dachowej.

Interesujący przypadek ilustruje rys.4. Zmniejszono tutaj grubość warstwy termoizolacji do 5 cm. Nawet przy mrozie na poziomie -30⁰C taka warstwa THERMANO zabezpiecza powierzchnię przed kondensatem, ale lepiej przewodzące ciepło drewno ma temperaturę niższą od temperatury punktu rosy i rozpoczyna się proces wykraplania (kondensacji). Niejednokrotnie można zobaczyć zdziwienie dekarzy, gdy podczas kapitalnego remontu dachu zdejmują suche deskowanie, a krokwie pod spodem są wyraźnie mokre i zagrzybione.

Gdy poziom wilgotności względnej w pomieszczeniu wzrośnie do 75% temperatura punktu rosy (kondensacji) wzrośnie do t_r=+15.5⁰C. Na powierzchni belek  pojawią się krople wody (kondensat pary wodnej).

Gdy z kolei termoizolacją jest materiał o bardzo niskim dyfuzyjnym oporze, np. wełna mineralna, wełna szklana, pianki natryskowe itp to powietrze przenikające przez taką warstwę styka się z chłodnymi fragmentami konstrukcji bez istotnej zmiany wartości cząstkowego ciśnienia znajdującej się w powietrzu pary wodnej. Tworzy to znakomite warunki do zamiany tej pary na ciecz (kondensacji).

To niezwykle niebezpieczne zjawisko ilustruje rys. 5.

Na taką sytuację pozostaje jedna rada. Obniżenie cząstkowego ciśnienia pary wodnej w niskotemperaturowych fragmentach przegrody dzięki starannemu montażowi paroizolacji od wewnętrznej, ciepłej strony termoizolacji. Pokazuje to rys 6.

UWAGA KOŃCOWA

Powyższe opracowanie posługuje się pewnymi schematycznymi danymi nie uwzględniającymi bogactwa sytuacji realnych, ale czyni to dla celów edukacyjnych i dla stymulowania dyskusji na temat THERMANO.

Krzysztof Milczarek

Dyrektor ds. Szkoleń – segment Termoizolacji

BALEX METAL

www.thermano.eu